Een inclusieve bedrijfsvoering: 15 tips die u direct succesvol kunt inzetten! Onderzoek naar het vertrouwen in het vinden van betaald werk onder doven, slechthorenden, blinden en slechtzienden. Uitkomsten Enquête ________________ Inhoud Colofon 3 Inleiding 4 Respons 5 Werkloosheidscijfers en vertrouwen in een betaalde baan 6 Waarom geen vertrouwen in het vinden van een betaalde baan 7 Verschillen in het vertrouwen per leeftijdsgroep en uitdaging 8 Tips aan potentiële werkgevers als het gaat om het aannemen van werknemers met een zintuiglijke beperking. 11 15 concrete tips die u direct kunt inzetten voor een inclusieve bedrijfsvoering. 12 Talent in de Spotlight: talenten die laten zien dat het kan! 14 Wilt u bijdragen aan duurzame verlaging van de werkloosheid? 15 ________________ Colofon We Are Ctalents is dé community voor doven, blinden, slechthorenden en slechtzienden. We Are Ctalents wil een duurzame bijdrage leveren aan het versterken en het vergroten van de educatie, netwerk, kansen, competenties en vaardigheden van visueel of auditief beperkten om daarmee hun arbeidsparticipatie te bevorderen en hen hierdoor (weer) een belangrijke rol in de maatschappij te geven. Op onze site publiceren we inspirerende blogs over werk, studie, stage en andere lifestyle onderwerpen. We Are Ctalents biedt workshops, afstudeerstages, traineeships en een uitgebreid netwerk van mentoren. In Nederland bedraagt de groep visueel en/of auditief uitgedaagden 350.000 mensen (waarvan 60.000 blinden, 120.000 zeer slechtzienden, 30.000 doven en 140.00 zeer slechthorenden). De werkloosheid onder deze groep is extreem hoog. Volgens het Centraal Bureau Statistiek (CBS) heeft 71% van alle arbeidsgehandicapten geen werk. Dat is een groep van 1,2 miljoen mannen en vrouwen. We Are Ctalents heeft als stichting het doel om de werkloosheid onder visueel en/of auditief uitgedaagden terug te brengen naar 20%. Werkloosheid onder slechthorenden/doven bedraagt: 55%[1] Werkloosheid onder slechtzienden/blinden bedraagt: 63,2%[2] Werkloosheid onder reguliere bevolking bedraagt: 4.7%[3] Auteur: Yigal Roos Contact: redactie@stichting-ctalents.nl Datum: 26 februari 2018 Met dank aan: Peter Brouwer, Sandra Ballij, Sharon Veerbeek en Joyce de Ruiter Inleiding Momenteel zit een extreem groot gedeelte van de blinde en dove mensen werkloos thuis. Dat vindt We Are Ctalents onbegrijpelijk en veel te veel. Zoveel talent dat niet gebruikt wordt in de maatschappij; dat moet anders kunnen. We Are Ctalents is een onafhankelijk community platform dat zich inzet om de werkloosheid onder deze groep structureel te verlagen. Wij geloven in de kracht van zelfredzaamheid en ontwikkeling: de weg voor blinde, zeer slechtzienden, dove en zeer slechthorenden om uit een situatie van stigmatisering en werkloosheid te komen door deel te nemen in sociale/economisch processen en zo in staat te geraken om eigen keuzes te maken. Dit leren zij o.a. tijdens het inspiratie en trainingsprogramma van We Are Ctalents. Naast het educatieve aspect focussen wij ook op de sociaal psychologische aspecten. Tijdens dit programma wordt een plek gecreëerd waar men zich thuis voelt. Onder andere door het essentiële gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen (terug) te krijgen en door het bewustmaken van de talenten die ze bezitten en de mogelijkheden die er zijn. De community probeert dit empowerment te bewerkstelligen door te kijken naar de specifieke vaardigheden van mensen en hun individuele context. Hierdoor kunnen de visueel en auditief beperkten en hun specifieke vaardigheden een essentieel onderdeel vormen van de toegevoegde waarde binnen de maatschappij. Wij streven ernaar een scala aan kansen te genereren voor mensen die tot nog toe weinig kans hebben gehad op de arbeidsmarkt. Dit doen wij door voor hen toegang te creëren tot kennis, netwerk, vaardigheden en technologie. Maar hoe is het gesteld met het vertrouwen onder zintuiglijk beperkten dat er daadwerkelijk een geschikte baan gevonden kan worden? We Are Ctalents deed onderzoek naar ervaringen in (het zoeken naar) betaald werk[4]. ________________ Respons In december 2017 hebben via online kanalen zoals Facebook en de nieuwsbrief van de community We Are Ctalents een enquête uitgezet onder mensen met een zintuiglijke beperking. Tot 1 februari 2018 hadden mensen de gelegenheid om de enquête in te vullen. In totaal hebben 71 personen dit gedaan. De respondenten zijn verdeeld over de verschillende zintuiglijke beperkingen. Iets meer dan de helft (54%) van de respondenten is blind of slechtziend. De overigen (42%) zijn doof of slechthorend en de resterende groep heeft zowel een auditieve als een visuele beperking. Soort zintuiglijke beperking van respondenten. Leeftijdsverdeling van de respondenten. Werkloosheidscijfers en vertrouwen in een betaalde baan Uit het onderzoek komt naar voren dat bijna tweederde (65%) van de respondenten momenteel geen betaalde baan heeft. Van deze groep gelooft 62% binnen 3 jaar een betaalde baan te hebben bemachtigd. 38% geeft aan geen vertrouwen te hebben dat zij binnen nu en drie jaar een betaalde baan hebben bemachtigd. Opvallend is dat onder de respondenten die wel al een betaalde baan hebben (36% van alle respondenten), het vertrouwen dat zij over 3 jaar nog steeds een betaalde baan hebben 80% is. Percentage van werkenden versus niet werkenden respondenten. ‘Ik geloof dat ik binnen drie jaar een baan krijg’ ‘Ik vertrouw erop dat ik over drie jaar mijn baan nog heb’ Percentages van niet-werkende respondenten in het verkrijgen van een betaalde baan binnen drie jaar. Percentages van werkende respondenten in het behouden van hun betaalde baan over drie jaar. ________________ Waarom geen vertrouwen in het vinden van een betaalde baan 38% van de zintuiglijke beperkten zonder baan hebben geen vertrouwen dat zij binnen nu en 3 jaar wel een betaalde baan kunnen bemachtigen. Op de vraag waarom zij daar geen vertrouwen in hebben antwoord het overgrote gedeelte (64%) dat dit komt omdat werkgevers in hun ervaring niet genoeg openstaan voor het aannemen van zintuiglijk beperkten. Het grootste gedeelte (54%) is minder dan een jaar op zoek naar een baan. Bijna een derde (29%) is echter al meer dan 3 jaar op zoek naar betaald werk. ‘Hoe lang ben je al op zoek naar betaald werk?’ Verdeling van aantal jaren dat respondenten al actief op zoek zijn naar een baan. ‘Waarom heb je geen vertrouwen in het vinden van een baan?’ Percentage van respondenten die aangeeft dat werkgevers niet open staan voor het aannemen van mensen met een zintuiglijke beperking. Verschillen in het vertrouwen per leeftijdsgroep en uitdaging Als we kijken naar de groep die momenteel geen betaalde baan heeft dan zien we dat het vertrouwen in het vinden van een betaalde baan binnen 3 jaar in de leefstijdscategorie 16 tot 25 jaar hoger is dan de overige leeftijdsgroepen. Ook valt op dat in de groep 45+, als enige van de leeftijdsgroepen, een meerderheid van de respondenten geen vertrouwen heeft. ‘Leeftijd versus vertrouwen in het vinden van een betaalde baan binnen drie jaar’ Percentage per leeftijdsgroep in wel (ja) of geen (nee) vertrouwen in het vinden van een betaalde baan binnen drie jaar. Als we kijken naar de verdeling van respondenten met en zonder een betaalde baan per zintuiglijke uitdaging, dan valt op dat het hoogte percentage (100%) van respondenten zonder betaalde baan in de groep ‘slechtziend en slechthorend’ valt. Hierbij dient vermeld te worden dat het aantal respondenten met n=2 binnen deze groep heel beperkt is. Daaropvolgend heeft 83% uit de groep ‘blind’ en 69% uit de groep ‘slechthorend’ geen betaalde baan. In de overige groepen (‘doof’ en ‘slechtziend’) zijn geen hele grote verschillen tussen wel of geen betaalde baan op te merken. ‘Verdeling van respondenten met en zonder een betaalde baan verdeeld per zintuiglijke uitdaging’ Verdeling wel of geen betaalde baan per zintuiglijke uitdaging. ________________ Kijkende naar de tijd dat men op zoek is naar betaald werk versus de zintuiglijke uitdaging dan zien we dat de groep ‘blind’ het grootste percentage (40%) lang zoekenden heeft (meer dan 3 jaar), en de groep ‘slechtziend’ het grootste percentage (78%) kort zoekenden (minder dan 1 jaar) heeft. ‘Tijd dan men op zoek is naar betaald werk versus zintuiglijke uitdaging’ Hoe lang is men op zoek verdeeld per zintuiglijke uitdaging. ________________ Tips aan potentiële werkgevers als het gaat om het aannemen van werknemers met een zintuiglijke beperking. In het onderzoek kregen respondenten de mogelijkheid om tips te geven aan potentiële werkgevers als het gaat om het aannemen van werknemers met een zintuiglijke beperking. Maar liefst 42 respondenten gaven gehoor aan deze mogelijkheid. De tips kunnen worden onderverdeeld in 5 categorieën: Categorie ‘Kansen bieden’ Creëer draagvlak en kansen binnen de organisatie. ‘Kijk naar mogelijkheden’ Sta open en denk in mogelijkheden, niet in beperkingen. ‘Benodigde aanpassingen’ Doe kennis op over hulpmiddelen/werkplekaanpassingen. ‘Beperking is voordeel’ Een beperking kan vaak juist een voordeel zijn. ‘Experts/Ervaringsdeskundigen’ Laat je informeren door te luisteren naar experts en mensen met een zintuiglijke beperking Het overgrote deel van alle tips (48%) zitten in de categorie ‘kijken naar mogelijkheden’ . Dit wil zeggen dat werkgevers zich meer kunnen openstellen voor mensen met een zintuiglijke beperking. Hiervoor is het nodig dat er niet in beperkingen wordt gedacht maar juist in mogelijkheden. ‘Heb je een advies aan potentiële werkgevers als het gaat om het aannemen van werknemers met een zintuiglijke beperking?’ Onderverdeling van alle 42 tips die respondenten gaven aan werkgevers op het gebied van inclusiviteit 15 concrete tips die u direct kunt inzetten voor een inclusieve bedrijfsvoering. Hieronder vindt u een selectie van 15 tips waarmee u gelijk aan de slag kunt: “Mensen met een arbeidsbeperking kunnen prima met de benodigde hulpmiddelen, die vergoed worden door het UWV, functioneren in het arbeidsproces. Bovendien zijn ze gemotiveerder, hebben een lager ziekteverzuim en werken harder dan de gemiddelde medewerker.” “Gewoon vragen. Voor alles is een oplossing, zie als werkgever niet alleen beren op de weg. Kijk naar kansen en mogelijkheden wat iemand wel kan. Zie geen drempels.” “Draag naar buiten toe uit dat je open staat voor mensen met een beperking. Je kunt het bijvoorbeeld op de website zetten. Dat zie ik zelden. En sta ook meer open voor stages. Het is erg lastig een alternatieve ingang te vinden. Als ik gratis mee had gelopen bij een bedrijf was ik nu verder.” “Maak het mogelijk te werken met proeftijd. Ik wil laten zien dat ik meer waard ben dan een diploma. Iemand met een beperking is erg gemotiveerd om te werken.” “Mensen met een zintuiglijke beperking hebben net zo veel talenten als ieder ander maar zijn juist meer gedreven om te werken. Laat je niet afschrikken, denk in mogelijkheden en probeer het. In veel gevallen zul je merken dat je een zeer gemotiveerde medewerker binnenhaalt, omdat die persoon blij is dat je hem of haar een kans gegeven hebt. Maar wees ook niet bang om eisen te stellen, behandel deze persoon zoveel mogelijk als je andere werknemers.” “Leer van best practices van andere werkgevers. Via het netwerk van We Are Ctalents zijn er voorbeelden genoeg te vinden die je graag helpen.” “Let vooral op de capaciteiten van mensen met een beperking; hun creativiteit, hun sterke motivatie en hun enorme loyaliteit aan het werk en laat je verrassen door de meerwaarde van deze werknemer voor je hele bedrijf.” “Wees open en help je werknemers door ze goed te informeren en eventueel een cursus aan te bieden.” “Gewoon doen als er voldoende bewijs ligt dat die persoon het kan, bijvoorbeeld vroegere werkervaring, of een test die duidt op bepaalde benodigde capaciteiten. ” “Je als werkgever niet langer verstoppen achter een regeling maar gewoon kijken naar talenten van mensen.” “Een slechtziende is prima in staat perfect werk af te leveren. Het moet vaak alleen op een andere manier, maar er worden al heel snel allemaal problemen gezien door werkgevers. En dat zorgt er ook voor dat een groot deel van de slechtzienden en blinden ook erg onzeker is. Een kans krijgen om jezelf te bewijzen is dan ook erg belangrijk en goede werkomstandigheden en aanpassingen zijn daarin onmisbaar.” “Kijk eens wat meer naar wat iemand wel kan dan naar de beperking. Ik kan bijvoorbeeld niet meer normaal telefoneren sinds een aantal jaar maar ben daarentegen erg goed in bijvoorbeeld mailen, etc. Jammer dat er nog veel te weinig van de technologie gebruik wordt gemaakt en men vasthoudt aan de telefoon.” “Ga uit van uitdagingen en mogelijkheden. Er zijn genoeg manieren om met slechthorenden maar ook met anderen met zintuiglijke beperkingen om toch een ideale werksituatie te creëren. Ik durf zelf te stellen dat wij meer en extra gemotiveerd zijn! Simpelweg omdat wij een bewijsdrang hebben.” “Stel al je vragen. Niets is zo vervelend als vooroordelen of misverstanden. En vaak kan iemand je meer uitleggen dan je denkt. We noemen het een beperking, omdat een verwachting van wat 'normaal' is niet helemaal past. Maar het is een reden om iets anders aan te pakken en dan is er weer veel mogelijk. Zo'n andere blik wil toch iedereen er tussen hebben?” “Niet te bang zijn en samen met organisaties als Visio, Bartiméus, UWV en Ctalents kijken wat de mogelijkheden zijn[5].” Talent in de Spotlight: talenten die laten zien dat het kan! Bij We Are Ctalents geloven we dat je talent groter is dan je beperking. Maar hoe kun je omgaan met de uitdagingen die er zijn en hoe zorg je dat je talent gezien wordt? Wij gingen in gesprek met 9 talenten die hun droombaan wisten te bemachtigen en vroegen ze het hemd van het lijf over hun ervaringen, successen en hoe ze omgaan met tegenslag. De weg naar succes was voor iedereen anders maar allen delen zij een aantal kwaliteiten: een flinke dosis positiviteit, geloof in hun talenten en doorzettingsvermogen. Laat je inspireren door de bijzondere en ontroerende verhalen van Lieke, Moses, Melissa, Lotte, Debbie, Joyce, Sophie, Martine en Victor. Bekijk alle videoportretten op: http://stichting-ctalents.nl/videoportretten/ Wilt u bijdragen aan duurzame verlaging van de werkloosheid? We Are Ctalents streeft naar inclusiviteit en duurzame verlaging van de werkloosheid. Hiervoor delen we ook graag deze kennis op basis van de praktijk en ervaring. Bent u nieuwsgierig naar de mogelijkheden binnen uw bedrijf voor mensen met een auditieve of visuele beperking? Wilt u aan de slag binnen uw organisatie met pragmatische tips op maat? Bent u benieuwd wat Ctalents voor uw organisatie kan betekenen? Indien u graag antwoord wilt op een van deze vragen bieden wij u graag een quickscan aan waarbij wij samen kijken naar de mogelijkheden binnen uw bedrijf. U kunt dit geheel vrijblijvend aanvragen door een email te sturen naar info@ctalents.nl met in het onderwerp ‘quickscan’. U kunt ook contactformulier invullen met in de beschrijving ‘quickscan’. Direct een vraag? Bel gerust naar 020-6765416. Ons team staat geheel vrijblijvend voor u klaar! ________________ [1] bron: “De positie van doven en zwaar slechthorenden op de arbeidsmarkt” , juni 2007, Dr. E.J.C. Josten, met medewerking van Dr. A. Korver, Prof.dr. W.A.M. de Lange OSA-Tilburg in 2007 [2] bron: Arbeidsparticipatie van mensen met een visuele beperking in Nederland Yvonne Goertz1, Inge Houkes1, Frans Nijhuis2 1Sociale Geneeskunde, Universiteit Maastricht 2Arbeids- en Organisatiepsychologie, Universiteit Maastricht 18 april 2013 [3] bron: Eurostat (percentage van september 2017) [4] Onder een betaalde baan wordt verstaan dat je een marktconform salaris krijgt, het geen speciaal gecreëerde baan is omdat je een beperking hebt. Ook gaat het niet om werkervaringsplekken of re-integratie trajecten. [5] Visio en Bartiméus zijn organisaties die o.a. onderzoek, wonen, zorg, revalidatie, re-integratie, dagbesteding en primair onderwijs bieden. Ctalents is een social enterprise met expertise op het gebied van duurzame werkgelegenheid en mensen met een zintuiglijke uitdaging.